Đi tìm đáp án cho câu hỏi vì sao Hải
Phòng là nơi sản sinh ra nhiều giang hồ cộm cán? Vì sao giang hồ đất
Cảng dữ dằn, táo tợn hơn giang hồ nơi khác? ..., tôi đã tìm tới nhiều
nhà sử học, nhà xã hội học, thậm chí cả những nhà văn có các tác phẩm về
tội phạm Hải Phòng. Mỗi người một kiến giải riêng nhưng điều trùng hợp
là hầu hết họ đều cho rằng: yếu tố quyết định nhất tới số lượng và bản
chất giang hồ đất Cảng nằm ở tính cách của người Hải Phòng. Vậy, đó là
tính cách như thế nào?


Tính cách người Hải Phòng vốn dĩ không phải một vấn đề mới, bởi vì nó đã
được những nhà sử học, những nhà dư địa chí thời phong kiến nhắc tới
nhiều lần. Thế nên, để đi tìm một kiến giải về mặt lịch sử, tôi đã tìm
gặp nhà sử học Lê Văn Lan. Nhưng, thật bất ngờ là ông từ chối mọi bình
luận. Ông nói rằng, ông đã gây hấn quá nhiều với người Hải Phòng, vì thế
không muốn nói thêm gì về họ. Phải chăng, lịch sử dân tộc đã có những
đánh giá không mấy tốt đẹp về tính cách của người dân đất Cảng?

Tại Hội Khoa học – Lịch sử Hải Phòng, nhà sử học Ngô Đăng Lợi (chủ tịch
hội), một người Hải Phòng chính gốc, đã có nhiều năm nghiên cứu về lịch
sử, văn hóa bản địa, đã nói rằng: “Bản chất người Hải Phòng không phải
bản chất của tên đại giang hồ như người ta thường nghĩ. Mà đó là sự dũng
hãn (nghĩa là chuộng nghĩa và chơi đẹp) của một người quân tử”.

Nhà sử học Ngô Đăng Lợi, chủ tịch hội Khoa học lịch sử Hải Phòng (ngồi bên phải)

Theo ông, nguyên nhân chính là do Hải Phòng có một vị trí địa lý và lịch
sử phát triển khá đặc biệt. Xưa kia, đây là vùng đất sình lầy ven biển
do nữ tướng Lê Chân cùng với những thủ hạ của mình khai phá. Do nằm ở vị
trí yếu hiểm, nên hầu như kẻ thù nào có ý định xâm lăng hay rút chạy
khỏi nước ta đều đi qua Hải Phòng. Thế nên, nơi đây trở thành một trong
tứ trấn của kinh thành Thăng Long ngày trước.

Ở mảnh đất đầu sóng ngọn gió, được nuôi dưỡng trong một lịch sử chống
xâm lăng hào hùng từ thời Ngô Quyền chống Nam Hán, Hưng Đạo Vương 3 lần
chống Mông Nguyên, …đến kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ, nên người Hải
Phòng vừa dữ dằn, mạnh bạo vừa chính nghĩa, kiên cường.

Đồng quan điểm này, nhà văn Lê Lựu, người đã gắn bó hơn 40 năm đời lính
với thành phố Cảng nói thêm: Tôi đã viết một số tác phẩm về con người
Hải Phòng. Không dám nhận là đã khám phá hết tính cách con người nơi đây
nhưng tôi đã cảm nhận được những đặc điểm nổi trội. Đó là bản tính
phóng khoáng, mạnh mẽ của những người dân vùng biển, quen va vập hàng
ngày với sóng gió, sông nước, sình lầy. Nhưng điều khiến ông ấn tượng
nhất về người Hải Phòng chính là sự quyết liệt, dữ dội mà ít con người
nơi đâu có được.

Nhà văn Lê Lựu, người đã sống và viết nhiều tác phẩm về người Hải Phòng

Hải Phòng nằm ở ven biển, nhưng bản tính con người Hải Phòng không hoàn
toàn giống bản tính của những người chài lưới. Bởi vì, trong lịch sử dân
tộc, đất Cảng là một trong số ít những nơi có thành thị sớm nhất. Do
đó, ngay từ khi đại đa số người dân nước ta còn là những người nông dân
quen sống trong lũy tre làng thì người Hải Phòng đã trở thành những thị
dân ven biển, với những ứng xử mang tính “hoa tiêu”, đã biết cò mồi, mối
manh, buôn bán, ….thậm chí cướp giật, móc túi để kiếm tiền.

Cùng quan điểm với nhà văn Lê Lựu, nhà báo Phạm Thế Khoa (Báo An ninh
Hải Phòng) trong bài viết “Thử nhận diện tính cách người Hải Phòng” đưa
ra một lý giải sâu sắc hơn về điều này: Từ sau chiến thắng của Ngô Quyền
trên sông Bạch Đằng (938) đến thời Pháp thuộc, Hải Phòng đã đón nhận
nhiều đợt di cư lớn do thiên tai hoặc những biến cố xã hội. Vì thế,
người Hải Phòng có nhiều giai tầng, quê quán, ngành nghề, …khác nhau, do
đó tính cách có phần pha trộn.

Tính cách đặc biệt của người Hải Phòng

Ngoài sự dũng hãn, thì người Hải Phòng cũng rất manh động, thích nổi
loạn. Theo một số tài liệu của Hội Khoa học – Lịch sử Hải Phòng mà ông
Ngô Đăng Lợi cung cấp thì: trong hàng trăm năm lịch sử các nhà sử học,
nhà dư địa chí đều ghi chép rằng, con dân 7 huyện Nghi Dương (Kiến Thụy,
Đồ Sơn), An Dương (nội thành Hải Phòng nay), An Lão, Giáp Sơn, Đông
Triều, Thủy Đường (Thủy Nguyên), …đều có bản tính hung hãn, thô kệch.
Đây là trung tâm nảy nở nhiều cuộc khởi nghĩa, bạo loạn chống đối triều
đình đương thời.

Hải Phòng từ xưa vốn cũng là một mảnh đất không ham hố nhiều trong
chuyện học hành thi cử như những tỉnh ven biển khác, cho nên trong vòng
250 năm từ thời Lê- Trịnh đến Nguyễn, vẻn vẹn chỉ có 5 người đỗ tiến sĩ.
Vì thế, đối với mảnh đất dân dễ làm liều, dễ nổi loạn như Hải Phòng thì
các triều đại phong kiến lẫn thực dân Pháp sau này đều e ngại trong
việc chọn lựa quan cai trị.

Tất cả những điều ấy đã làm bức chân dung về người Hải Phòng có phần tối
màu trong mắt mọi người. Nhà xã hội học Trịnh Hoà Bình (Giám đốc trung
tâm Dư luận xã hội, viện Xã hội học) cho rằng: Tính cách của người Hải
Phòng là tính cách đặc biệt. Dù là một người dân bình thường, hay một
tên giang hồ cộm cán đều có những điểm gặp nhau trong bản chất. Đó là sự
bạo liệt, dữ dằn. Do đặc trưng sông nước, sình lẫy, ven biển nên người
Hải Phòng mang đậm tính thảo khấu, giang hồ.

Nhà xã hội học Trịnh Hòa Bình

Những tên thảo khấu hiện đại có thể chỉ mặt, gọi tên là Lâm Già, Cu Nên,
Dung Hà. Họ không phải là những đại diện tiêu biểu cho tính cách người
Hải Phòng. Nhưng ở họ có cả sự hiệp nghĩa, dũng hãn của người quân tử
trong hành động chăm lo đời sống cho đàn em mình, dang tay giúp đỡ những
đàn em có hoàn cảnh khó khăn, thiếu thốn. Nhưng cũng chính họ lại thích
chống lại những quy tắc, chuẩn mực xã hội chung, để lập ra cho mình một
thế giới ngầm, với luật pháp riêng, sẵn sàng nổ súng giết người khi cảm
thấy cần thiết.

Tôi đã từng rất tò mò về chuyện, trong những năm tháng cả 3 nhóm giang
hồ đất Cảng hoạt động rầm rộ nhất, người Hải Phòng đã phải sống trong
cảm giác sợ sệt như thế nào? Nhà báo Đỗ Thế Khoa (sinh ra, lớn lên ở Hải
phòng trong giai đoạn này) nói rằng: Sự hoang mang, lo lắng của người
Hải Phòng đương nhiên là có, nhưng nó không nghiêm trọng như nhiều người
nghĩ. Bởi vì, trong trường hợp xảy ra chuyện cướp bóc đến nhà, thì có
lẽ bất kì người Hải Phòng nào có súng trong nhà cũng sẽ bắn trả mà không
phân vân, do dự.

Như vậy, có thể thấy bản chất giang hồ Hải Phòng không đại diện cho tính
cách con người Hải Phòng. Việc giang hồ đất Cảng được sinh ra, nuôi
dưỡng và đào luyện ở Hải Phòng chỉ đúng với 1 bộ phận. Đó là kết quả của
tính cách dũng hãn dưới sự tác động của nhiều yếu tố ngoại cảnh mà
thành.

Hoàng thượng giá lâm ! đã viết:

Cháu ngoan hiền nhứt nhà
Chưa být oánh vần từ "hug hãn" đôu

Dũng hãn em ạ .

THẦN CHẾT đã viết:

Hải Phòng đó hiên ngang chỉ biết ngẩng đầu....

Hải phòng đó hiên ngang không ngán thằng nào

her... đy làm ở đâu.... hải phỏng àk... ~> nExt

Gà Kận đã viết:

THẦN CHẾT đã viết:

Hải Phòng đó hiên ngang chỉ biết ngẩng đầu....

Hải phòng đó hiên ngang không ngán thằng nào

có lẽ chỉ đúng khi chúng ta ở nhà mình thôi chứ bước ra khỏi hải phòng thì người ta cứ làm sao với người hp mình ý chán...................

Người tỉnh khác ghét hp vì 3 lí do : lưu manh , côn đồ và có anh Nghĩa

Có anh chị em trong 4rum ta chém gió thế thì ai chả sợ